Ζω στην Αθήνα, το οποίο σημαίνει πως έχω μάθει να εναρμονίζομαι τέλεια με το χάος. Το χάος ας οριστεί από τον καθένα σας.
Στη δικιά μου περίπτωση αναφέρομαι στο κυκλοφοριακό. Μια μικρογραφία της κόλασης οι δρόμοι της Αθήνας οπότε πού να πάρεις το αυτοκίνητο; Εντάξει, δε λέω, σε μερικές περιοχές βολεύει. Σε μερικές…
Αφού λοιπόν δεν παίρνω το αμάξι, δε διακινδυνεύω τη ζωή μου με ποδήλατο και δεν καβαλάω μηχανάκι (ψυχολογικά παιδικής και όχι μόνο ηλικίας), τι μένει; Τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Τα αγαπώ! Ναι, αλήθεια…
Μπορείς να πετύχεις όλα τα είδη ανθρώπων. Μικρών και μεγάλων. Άνθρωποι γεμάτοι παράπονα, πρόσωπα χαμογελαστά ή και όχι, φωνές δυνατές, έφηβοι με τα πρόσωπα κολλημένα στις οθόνες των κινητών, ενήλικοι με το τηλέφωνο σκουλαρίκι να διηγούνται ιστορίες για αγρίους σε κάποιον ταλαίπωρο συνομιλητή. Ηλικιωμένους να αναπολούν τα περασμένα, να βρίζουν τη νέα γενιά και να καταριούνται θεούς και δαίμονες. Ταξιδιώτες με γιγαντιαίες βαλίτσες, παιδιά με σχολικές τσάντες, κολόνιες στον αέρα, γυναίκες φορτωμένες με χίλια δυο πράγματα, άντρες με μια σάκα στον ώμο.
Χέρια γεμάτα με καφέ και κινητό. Αγκαλιές γεμάτες βιβλία, ψώνια στοιβαγμένα στα πόδια, αυτιά με καλώδια, πόδια που κουνιούνται ρυθμικά ή που φυλάνε μια τσάντα. Ήχοι από ηλεκτρονικά παιχνίδια. Άνθρωποι μονάδες, αλλά και άνθρωποι δυάδες. Κεφάλια ακουμπισμένα σε ώμους, μάτια που χαζεύουν έξω απ’ τα παράθυρα, φασαρία, ποδοπατήματα, στριμώγματα και μέσα στο μικρό αυτό χάος (χάος στο χάος δηλαδή) υπάρχουμε κι εμείς.
Οι αναγνώστες των μέσων.
Δεν είμαστε λίγοι, απλώς είμαστε διασκορπισμένοι. Δεν κρατάμε τίποτα άλλο στα χέρια μας πέρα από ένα βιβλίο. Μικρό, μεγάλο, βαρύ, ελαφρύ, ξενόγλωσσο ή όχι, δεν έχει καμία σημασία. Σημασία έχει πως δεν ξεκολλάμε τα μάτια μας από τις λέξεις. Δε μας νοιάζει να κάτσουμε καθιστοί για να διαβάσουμε. Έχουμε εξασκηθεί και στο όρθιο! Θα μας βρεις σε κάθε στάση του μετρό, αλλά και των λεωφορείων. Βρέξει, χιονίσει, εμείς εκεί. Σε μια φούσκα. Σ’ έναν δικό μας κόσμο.
Να γελάμε μόνοι μας, να σκοτεινιάζουμε, αλλά και να φωτιζόμαστε ολόκληροι με μια φράση ή σελίδα. Να βαριαστενάζουμε και να αγχωνόμαστε όταν οι πρωταγωνιστές των βιβλίων μας βασανίζονται. Να μας απορροφάει τόσο πολύ το χαρτί που να χάνουμε τη στάση που θέλουμε, αλλά να μην μας πειράζει γιατί θα έχουμε λίγο ακόμα χρόνο για διάβασμα μέχρι να γυρίσουμε πίσω. Να κρατάμε το βιβλίο με τα δύο χέρια και να προσευχόμαστε να μη φρενάρει απότομα ο οδηγός γιατί έτσι θα χάσουμε το ρυθμό ανάγνωσης κι αυτό, όσο να ‘ναι, μας ταράζει λιγάκι.
Να υπολογίζουμε χρόνο διαδρομής και χρόνο ανάγνωσης, ώστε να προλάβουμε να έχουμε διαβάσει το κεφάλαιο μέχρι να φτάσουμε. Να σιχτιρίζουμε όταν φτάνουμε και δεν έχει τελειώσει, γιατί εκεί ερχόμαστε αντιμέτωποι με τον άγραφο κανόνα των αναγνωστών. “Δεν αφήνουμε ποτέ κεφάλαιο στη μέση”! Ποτέ μα ποτέ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να διαβάζουμε εν κινήσει μέχρι να βγούμε απ’ το σταθμό. Παρ’ όλα αυτά δεν πέφτουμε πάνω σε κανέναν… Μαγεία!
Να σταματάμε για λίγο το διάβασμα και ν’ αφουγκραζόμαστε το χώρο. Κόσμος, βαβούρα, αμέτρητα μάτια κι εμείς αλλού. Χωμένοι σ’ ένα μικρό παράδεισο. Μια ανάσα, μια επαφή με την πραγματικότητα και μετά πάλι βουτιά. Κι όσο κουνάει το μέσο, τόσο χανόμαστε εμείς. Κι όση βαβούρα έχει, τόση ησυχία έχουμε μέσα μας.
Και θα δεις τους πιο περίεργους συνδυασμούς ανθρώπων και βιβλίων. Μιξαρίσματα που δε φανταζόσουν. Γιατί αυτή είναι η μαγεία του βιβλίου. Σε βάζει στον κόσμο που πραγματικά ανήκεις, ο οποίος δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Και δεν έχει σημασία που είσαι, αλλά τι κρατάς στα χέρια σου. Γιατί για κάποιους σημασία έχει η ανάγνωση και όχι το μέρος…
Είτε είναι μετρό, είτε λεωφορείο, είτε ο καναπές του σπιτιού…
Κατερίνα Μοχράνη