Πήρε λίγους μήνες, αλλά τελικά συνήλθε ο Κωνσταντής. Ο Αχιλλέας που ερχόταν τακτικά για επίσκεψη, τον ενημέρωνε για τον Θωμά που βρισκόταν στο νησί, πάντα μαζί με την οικογένεια του θείου Αγησίλαου. Η Ναυσικά είχε λιώσει στα πόδια της φροντίζοντας αγόγγυστα το μωρό και τα μεγαλύτερα παιδιά, αλλά και τον αδύναμο σύζυγο. Δεν μεμψιμοιρούσε, δεν παραπονιόταν, δεν νευρίαζε, δεν έδειχνε σημάδια κόπωσης, ούτε στον ίδιο της το εαυτό. Γι’ αυτήν έτσι είχαν τα πράγματα και θεωρούσε ότι ήταν δικό της καθήκον και υποχρέωση να μαζέψει τα απομεινάρια της οικογένειάς της και να τα κάνει πάλι ένα ενιαίο υγιές σύνολο. Συνήθισε να παίρνει αυτή τις αποφάσεις, συνήθισε να δίνει αυτή τις οδηγίες και τις εντολές. Κάτι που δεν της ήταν και τόσο δύσκολο, αφού το είχε στο αίμα της και απλώς ο δεσποτικός της χαρακτήρας ήρθε και άνθισε σ’ αυτές τις ιδιαίτερες συνθήκες. Δεν είχε ιδιαίτερη κοινωνική ζωή και δεν την ενδιέφερε. Μόνο επισκέψεις στα ελάχιστα συγγενικά σπίτια που υπήρχαν στην Αθήνα, σε γιορτές και σε γενέθλια. Αισθανόταν πλήρης και ικανοποιημένη μέσα στο σπιτικό της, στο δικό της βασίλειο και αυτό της ήταν αρκετό.
Ο Κωνσταντής όταν συνήλθε, ήταν ένας τελείως διαφορετικός άνθρωπος. Κλεινόταν στον εαυτό του, δεν μιλούσε πολύ, δεν συμμετείχε στη διαχείριση του σπιτιού, ασχολιόταν ελάχιστα με τα παιδιά και ακολουθούσε με ευγνωμοσύνη τις πρωτοβουλίες της Ναυσικάς χωρίς να τις αμφισβητεί ποτέ. Ο θερμόαιμος Κωνσταντής είχε γίνει ένας άβουλος άνθρωπος. Οι κακουχίες είχαν αφήσει το σημάδι τους πάνω του.
Όταν έκρινε η Ναυσικά ότι είχε έρθει η ώρα, φώναξε πάλι τον Αχιλλέα να συζητήσουν. Του είπε για την κατάσταση του Κωνσταντή και του εξέθεσε τις ανησυχίες της.
«Κάτι πρέπει να γίνει Αχιλλέα… δεν πάει άλλο».
«Πέρασε πολλά, δώσε λίγο χρόνο ακόμη».
«Δεν υπάρχει άλλος χρόνος… τόσους μήνες ζούμε απ’ τα έτοιμα»
«Κουράστηκες Ναυσικά; Πέσανε πολλά επάνω σου»
«Όχι… όχι, δεν είναι αυτό… για ‘κείνον το λέω… Κάπως πρέπει να παρακινηθεί… Να τον ξεκουνήσουμε».
«Τι προτείνεις;»
«Κοίτα, ο Κωνσταντής είναι γεννημένος έμπορος. Έχουμε κάποια χρήματα… αν βοηθούσες κι εσύ να ανοίγαμε κάποιο μαγαζί… να κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα»
“Δεν έχεις κι άδικο… αυτό μπορεί να του δώσει κίνητρο. Άσε με να το σκεφτώ λίγο»
Δεν το σκέφτηκε και πάρα πολύ και σύντομα βρήκε και τον κατάλληλο χώρο, στην πλατεία Ομονοίας, κοντά στα ξενοδοχεία του. Έτσι ο Κωνσταντής με λίγο σπρώξιμο μπήκε και πάλι στο χώρο του εμπορίου των ξηρών καρπών που γνώριζε τόσο καλά. Η οργάνωση του μαγαζιού και της δουλειάς, πράγματι του έκανε καλό στην ψυχολογία και τη συμπεριφορά του. Το ηθικό του ανέβηκε και έγινε πιο δραστήριος, άρχισε να κάνει σχέδια για το μέλλον και να πλησιάζει την Ναυσικά και πάλι στο κρεβάτι. Όμως υπήρχαν πάντα κάποιες στιγμές που κλεινόταν ακόμη στον εαυτό του και οι κουβέντες του ήταν μετρημένες.
Το μαγαζί πήγαινε καλά, δεν είχε χάσει το ταλέντο του ο Κωνσταντής και όσο περνούσε ο καιρός όλο και καλύτερα. Είχαν περάσει πια δύο χρόνια από την εγκατάστασή τους στην Αθήνα και η Ναυσικά συνειδητοποίησε ότι είναι πάλι έγκυος. Μετά τον Μιλτιάδη, τον Αριστείδη και την μικρή Θάλεια, η οικογένεια Αγγέλογλου έμελλε να μεγαλώσει κι άλλο. Ο Κωνσταντής είχε ξεκινήσει και τις εξαγωγές με την συνεργασία της ναυτιλιακής Βελλίνη και τα οικονομικά τους είχαν και πάλι ανθίσει. Κάπου εκεί αποφάσισε η Ναυσικά ότι έπρεπε να μείνουν κάπου αλλού, σ’ ένα μεγαλύτερο, δικό τους σπίτι. Το σπίτι βρέθηκε στην Κηφισιά. Στην πραγματικότητα αγόρασαν ένα κτήμα στην Κηφισιά, με οπωροφόρα δέντρα και ένα μεγάλο σπίτι. Η Ναυσικά έφτιαξε ένα μικρό λαχανόκηπο και έβαλε και λίγα ζώα. Αυτό όμως που την έκανε περήφανη, ήταν οι τριανταφυλλιές της. Έβαλε και άλλα καλλωπιστικά φυτά, όπως βουκαμβίλιες και νυχτολούλουδα, που της θύμιζαν το νησί, αλλά ποτέ αγιόκλημα, ούτε γιασεμί. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η φύση γύρω της θα την γλύκαινε πιά, η επαφή της με τη γη θα την έκανε πιο ευάλωτη, πιο ανθρώπινη. Όμως όχι, ο ψυχισμός της είχε πλέον διαβρωθεί. Έμαθε να καταπίνει τόσο καλά τα συναισθήματά της, που ούτε στα παιδιά της δεν έδειχνε τρυφερότητα, ούτε καν στο καινούργιο μωρό, τον Βενιαμίν της οικογένειας, τον Αλκιβιάδη, όπως τον βάφτισαν. Τα φρόντιζε, τα τάιζε, πρόσεχε να μην τους λείψει κάτι, τους παραστεκόταν όταν ήταν άρρωστα, αλλά όλα αυτά χωρίς αγκαλιά, χωρίς χάδι. Η ευσυνειδησία και το καθήκον οδηγούσε τώρα τα βήματά της στο χρόνο. Είχε πάντα το γενικό πρόσταγμα στην οικογένεια και όλες σχεδόν οι αποφάσεις παίρνονταν από εκείνη. Ο Κωνσταντής ήταν βουβός παρατηρητής και δεν σχολίαζε, ούτε αμφισβητούσε ποτέ τις επιλογές της. Ούτε την έκρινε, ούτε την επέκρινε. Ό,τι έλεγε η Ναυσικά ήταν νόμος και καλά καμωμένο. Την υποστήριζε τυφλά και την άφηνε ελεύθερη να οργώνει τις ζωές τους.
«Έκανα ότι νόμιζα καλύτερο την δεδομένη στιγμή. Και τώρα να με ξανάβαζες τα ίδια θα έκανα. Είχα έναν άντρα λαβωμένο στη ψυχή, που ήταν όμως απών στη καθημερινότητά μας. Τα τραύματα της αιχμαλωσίας δεν ξέρω αν θα επουλωθούν ποτέ. Από μια πλευρά ίσως είναι και καλύτερα. Συνήθισα να ορίζω εγώ το σπίτι μας. Πάει καιρός που μου έλεγαν τι να κάνω και πώς να το κάνω. Οι κανόνες που βάζω εγώ στις ζωές μας μπορεί να είναι αυστηροί, είναι όμως και δίκαιοι. Στη δικιά μου ζωή ακόμα πιο αυστηροί. Κι αν εγώ μπορώ, γιατί να μην μπορούν κι οι άλλοι; Εγώ είμαι ο άντρας της ζωής μου και μπορώ να τα βγάλω πέρα μια χαρά. Και να τα ξανακάνω και πάλι απ’ την αρχή αν χρειαστεί. Έχω και τέσσερα παιδιά να μεγαλώσω. Και θέλω να γίνουν κι αυτά δυνατά, αυτόνομα, να μην έχουν την ανάγκη κανενός. Ούτε καν την δικιά μου. Να ορίζουν μόνοι τους τη ζωή τους και να την αρπάζουν απ’ τα μαλλιά. Κι αυτό δεν γίνεται ούτε με χάδια ούτε με γλυκόλογα. Γίνεται με πειθαρχία, σθένος και πρόκληση. Αν έχω ησυχάσει πια; Ναι, μάλλον. Αν μη τι άλλο έχω ένα σπιτικό αξιοπρεπές στην κοινωνία. Θα κάνω το όνομα Αγγέλογλου πραγματικά μεγάλο. Με κατηγορούν ότι δεν έχω καρδιά, ότι είμαι ψυχρή και δεν νοιάζομαι για τους άλλους; Ότι είμαι μια μηχανή επιβίωσης; Το ότι ελέγχω τι πρέπει να αισθανθώ και τι όχι, δεν είναι αμάρτημα, ίσα-ίσα εγώ το θεωρώ πλεονέκτημα. Με κατηγορούν ότι είμαι παγόβουνο στο κρεβάτι; Ε λοιπόν πλανώνται πλάνην οικτράν. Αναρωτιέμαι πώς θα τους φαινόταν αν ήξεραν ότι τις περισσότερες φορές εγώ είχα την πρωτοβουλία. Ε ναι και εκεί. Και το ευχαριστιόμουν μάλιστα. Έχω και τέσσερα παιδιά που δεν έγιναν ούτε με τον κρίνο ούτε με την βία. Ήταν μια απόλαυση που ποτέ δεν σκέφτηκα να τη στερήσω απ’ τον εαυτό μου. Δεν θα ανεχόμουν τίποτα λιγότερο Έτσι κι αλλιώς όλες οι μηχανές θέλουν καλό γρασάρισμα για να λειτουργήσουν. Α, και τον άντρα μου δεν τον πρόδωσα ποτέ.»
Η Ναυσικά είχε αλληλογραφία με την αδελφή της στο νησί, όπως και με τον θείο της. Μάταια η Αντιγόνη την παρακαλούσε να πάει για λίγες μέρες στο νησί. Η Ναυσικά δεν το αποφάσιζε. Της είχε πάρει πολύ χρόνο και κόπο να χτίσει την πανοπλία της και δεν έδειχνε καθόλου πρόθυμη να υπονομεύσει τους μόχθους της. Δεν ήταν ακόμη σίγουρη για τον εαυτό της…
Τα χρόνια περνούσαν, τα παιδιά μεγάλωναν, πήγαιναν στο σχολείο, ο Κωνσταντής συνέχιζε επιτυχημένα τις δουλειές του, η ίδια ασχολιόταν με το κτήμα και η ζωή κυλούσε ανέφελα. Προς το παρόν. Γιατί η Ευρώπη είχε ήδη αρχίσει να σιγοβράζει. Ένας κοντός Γερμανός καραβανάς με αστείο μουστάκι, αποφάσισε ξαφνικά να χτίσει την δικιά του αυτοκρατορία και να ξεκαθαρίσει τον κόσμο από αυτούς που θεωρούσε αυτός μιάσματα. Ήταν θέμα χρόνου ένα νέο αιματοκύλισμα. Η Ελλάδα ήταν ήδη σ’ ένα δικτατορικό καθεστώς, με ό,τι συνεπάγεται στις ζωές των ανθρώπων μια δικτατορία. Φόβος, συλλήψεις, εξορίες. Η οικογένεια Αγγέλογλου αν και ακραιφνώς βενιζελική, κρατούσε χαμηλό προφίλ και ποτέ δεν εκδηλωνόταν. Παρόλα αυτά ο Κωνσταντής που είχε ήδη δημιουργήσει σημαντικές γνωριμίες μέσα απ’ τους πελάτες και τους συνεργάτες του, δεν δίστασε να τις χρησιμοποιήσει ή ακόμα και να “λαδώσει” όπου χρειαζόταν για να κρατήσει την οικογένειά του ασφαλή, ακόμη και να βοηθήσει κάποιους γνωστούς του που κινδύνευαν. Ένα καρφί τον τσίμπαγε στην καρδιά όταν ένιωθε ότι κινδύνευαν και αυτό τον αφύπνιζε. Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης που τον έσωσε τότε στην Τουρκία, είχε κρατήσει ανέπαφη την δύναμή του στο πέρασμα του χρόνου.
Κλειώ Μαυρουδή
Συνεχίζεται…
Μία απάντηση στο “Κύκλοι και Ελλείψεις – 12”
[…] Προηγούμενο […]